Preámbulo
Coa chegada da implementación do Espazo Europeo de Educación Superior (EEES), o TFG pasa a ter a consideración de materia dende o punto de vista de matrícula, docencia, avaliación e cuantificación en créditos:
- Respecto á matrícula, os créditos do traballo forman parte dos 60 ECTS de que consta un curso académico a tempo completo e, polo tanto, esta debe formalizarse ao comezo do curso ou semestre no que se vaia a realizar o traballo.
- En relación coa docencia do traballo, a tradicional lección maxistral por parte do profesor nunha materia súplese aquí coas horas necesarias de titorías que permitan a supervisión, orientación e seguimento do alumno durante o desenvolvemento do mesmo.
- Respecto á cuantificación en créditos, deberá velarse, tanto por parte do director do traballo como dos tribunais de avaliación, por que o esforzo que precise o alumno para o desenvolvemento e consecución do TFG sexa de entre 25 e 30 horas por crédito ECTS asignado ao mesmo.
1. Cadro Normativo
Artigo 1
A presente normativa elabórase co fin de regular a definición, asignación, elaboración, presentación, defensa, avaliación e tramitación administrativa dos Traballos Fin de Grao (TFG) que se desenvolven nas titulacións oficiais adaptadas ao RD 822/2021 adscritas á Escola de Enxeñería Industrial (EEI) da Universidade de Vigo.
Son aplicables, por estar relacionados directamente coa presente normativa:
- O Real Decreto RD 822/2021 de 28 de setembro, polo que se establece a organización das ensinanzas universitarias e do procedemento de aseguramento da súa calidade..
- A Orden CIN/351/2009, de 9 de febreiro, pola que se establecen os requisitos para a verificación dos títulos universitarios oficiais que habiliten para o exercicio da profesión de Enxeñeiro Técnico Industrial.
- As Memorias Verificadas das titulacións afectadas pola presente normativa.
- O Regulamento para a realización do TFG da Universidade de Vigo.
Artigo 2
En caso de incompatibilidade, o establecido nos anteriores documentos prevalecerá sobre o especificado nesta normativa.
2. Enfoque do Traballo
Artigo 3
O TFG representa, na maioría dos casos, o primeiro contacto formal do alumno coa realidade profesional na que se vai a integrar ao finalizar os seus estudos e, como actividade formativa que é, pretende que o alumno realice, de xeito activo, un traballo aplicado e de conxunto, frecuentemente multidisciplinar, no que poña en práctica as competencias que se lle van a requirir no exercicio da profesión. O TFG debe ser un traballo desenvolvido no ámbito das tecnoloxías específicas da Enxeñería Industrial, en particular naquelas que definen o perfil do titulo de grao, na que se sinteticen e integren as competencias adquiridas nas ensinanzas.
Dende este punto de vista, debe consistir nun traballo individual de suficiente nivel e complexidade onde se engloben os seguintes perfís:
- Perfil académico, que require do alumno a integración e aplicación de coñecementos adquiridos ao longo dos seus estudos.
- Perfil profesional, no que se trata de resolver un problema de enxeñería mediante a integración dun conxunto de conceptos, desenvolvementos, resolucións, e toma de decisións a partir das cales o alumno amose a súa capacitación para atopar unha solución viable dende os puntos de vista tecnolóxico, orzamentario e de execución material, así como para a comunicación efectiva dos procedementos seguidos e resultados acadados.
Artigo 4
Dentro dos perfís anteriores, os traballos poden corresponder a algunha das seguintes modalidades:
- Proxectos clásicos de enxeñería, que poden versar, por exemplo, sobre o deseño e incluso a fabricación dun prototipo, a enxeñería dunha instalación de produción, ou a implantación dun sistema en calquera campo industrial. Polo xeral, neles desenvólvese sempre a parte documental da memoria (cos seus apartados de cálculos, especificacións, estudos de viabilidade, seguridade, etc. que se precisen en cada caso), planos, prego de condicións e presuposto e, en algúns casos, tamén se contempla os estudos propios da fase de execución material do proxecto.
- Estudos técnicos, organizativos e económicos consistentes na realización de estudos relativos a equipos, sistemas, servizos, etc., relacionados cos campos propios da titulación, que traten un ou mais aspectos relativos ó deseño, planificación, produción, xestión, explotación e calquera outro propio do campo da enxeñería, relacionando cando proceda alternativas técnicas con avaliacións económicas e discusión e valoración dos resultados.
- Traballos teórico-experimentais de natureza teórica, computacional ou experimental, que constitúan unha contribución á técnica nos diversos campos da enxeñería incluíndo, cando proceda, avaliación económica e discusión e valoración dos resultados.
Artigo 5
Os traballos poderán realizarse nas instalacións da EEI, doutro centro universitario, dun centro de investigación, dunha empresa ou daquelas institucións que colaboran no desenvolvemento das actividades formativas das titulacións impartidas pola EEI. Sen embargo, as modalidades establecidas anteriormente exclúen os traballos de carácter parcial ou limitado, como son os informes que se poden realizar ó rematar a estancia nunha empresa, ou as memorias dos traballos desenvoltos durante a permanencia na mesma.
3. Matriculación do Traballo
Artigo 6
A matrícula do TFG deberá ser formalizada antes de poder comezar a súa realización dado que, aínda que non exista docencia como tal, é necesario asegurar o asesoramento por parte do profesor ou profesores asignados como directores.
Artigo 7
O alumno poderá efectuar a matrícula do traballo nos mesmos prazos e forma que o resto de materias do plan de estudos, sempre que estea matriculado da totalidade das materias non superadas necesarias para a obtención do título de grao correspondente.
4. Proposta e Tutela do Traballo
Artigo 8
A proposta de traballos poderá partir tanto de profesores como de alumnos da titulación de grao que corresponda, en calquera período do curso académico.
Artigo 9
A proposta do alumno poderá ser a título individual ou ter vinculación co traballo desenvolto por unha empresa, por un centro ou instituto de investigación, por institucións que colaboran no desenvolvemento das actividades formativas das titulacións impartidas pola EEI ou por unha universidade estranxeira no caso de que o alumno realice o traballo dentro dun dos programas de intercambio existentes na EEI. No caso de que o tema sexa proposto por unha empresa ou por un centro ou instituto de investigación externo, e co fin de que o traballo se poida desenvolver nas súas instalacións, deberá formalizarse un convenio de colaboración educativa entre a EEI e a empresa ou o centro ou instituto de investigación externo.
Artigo 10
A Comisión Permanente da EEI deberá asignar antes do comezo do segundo semestre un director de TFG a todos os alumnos que non o teñan e así o soliciten despois de ter formalizado a matrícula do traballo ao inicio do semestre correspondente.
Artigo 11
Os traballos estarán dirixidos polo menos por un profesor con docencia nalgunha das titulacións da EEI ou pertencente a un departamento do ámbito tecnolóxico con docencia na titulación na que se enmarca o traballo, o cal será o responsable académico do TFG. Poderán ser codirectores profesores universitarios, os investigadores adscritos a algún departamento ou a algún centro ou instituto de investigación, así como universitarios da Rama Industrial no exercicio da profesión.
Artigo 12
Correspóndelle á Comisión Permanente da EEI a aprobación de:
- O título e o tema do TFG.
- O director ou directores do TFG.
Artigo 13
O título, o tema e os directores, unha vez aprobados pola Comisión Permanente, terán unha vixencia de dous anos. Pasado este período o alumno deberá realizar unha nova solicitude de asignación de título, tema e directores.
5. Depósito do Traballo
Artigo 14
O alumno, unha vez rematada a realización do TFG, deberá entregar a documentación relativa ao mesmo a través da plataforma telemática habilitada para tal efecto en cada convocatoria, así como copia en formato dixital no caso de ser requirida. Para a entrega do TFG deberá achegar os seguintes documentos co formato que se especifique nas directrices aprobadas pola Comisión Permanente:
- Resumo executivo coa indicación das conclusións e aportacións máis relevantes do traballo en formato electrónico.
- Copia completa do traballo en formato electrónico.
Artigo 15
O director do TFG deberá entregar, polo procedemento que estableza a Comisión Permanente da EEI ou empregando as aplicacións de xestión académica da Universidade, un informe favorable do TFG antes da solicitude de defensa.
Artigo 16
A documentación correspondente á memoria do traballo realizado deberá estar redactada en galego, castelán ou inglés.
6. Tribunais de Avaliación
Artigo 17
Constituirase un tribunal de avaliación por un máximo de cinco TFG, que avaliará os traballos nunha sesión única. Na medida do posible, o tribunal avaliará traballos sobre temáticas similares. De xeito excepcional, cando por razóns organizativas non sexa posible a constitución doutro tribunal, poderá ampliarse este número garantindo que se poida desenvolver na mesma sesión.
Artigo 18
Os tribunais estarán formados por tres profesores adscritos á EEI:
- O director da EEI, ou persoa na que delegue, que actuará como presidente.
- Un secretario, ou o seu suplente.
- Un vogal, ou o seu suplente.
Artigo 19
O presidente, o secretario, o vogal e os seus suplentes serán profesores con docencia na EEI elixidos seguindo o procedemento que estableza a Comisión Permanente. Na media do posbile, o secretario será de distinta área de coñecemento que o vogal, así como os suplentes que os substitúan. O presidente, o secretario e o vogal, así comos os suplentes que os substitúan, non poderán ser directores de ningún dos TFG que se avalíen na sesión.
Artigo 20
O tribunal de avaliación constituirase coa presenza do presidente, un secretario e un vogal. No caso de que no momento da defensa dun TFG faltase un membro do tribunal de TFG, a dirección da EEI poderá nomear, con carácter de urxencia, un substituto de acordo co recollido no artigo 19 e, excepcionalmente, a sesión poderá celebrarse cun tribunal constituído por dous membros, un presidente e un secretario, sen que o menor número de membros no tribunal poida repercutir na cualificación final do alumnado.
Artigo 21
A participación do profesorado da EEI nos tribunais de avaliación é obrigatoria. A participación nos tribunais de avaliación de TFG será recoñecida, na medida do posible, no POD do profesor.
7. Defensa do Traballo
Artigo 22
A defensa do traballo so poderá realizarse unha vez que o alumno teña superado todo os créditos restantes da titulación. A Comisión Permanente da EEI establecerá un calendario académico para as defensas públicas dos TFG.
Artigo 23
O presidente do tribunal de avaliación convocará cunha antelación mínima de tres días hábiles ós membros do tribunal e aos alumnos autores do TFG. O tribunal disporá da documentación a avaliar cunha antelación mínima de tres días hábiles.
Artigo 24
A defensa do TFG consistirá nunha exposición do traballo en sesión pública durante un tempo máximo de 15 minutos seguida dunha quenda de preguntas na que cada membro do tribunal poderá formular as preguntas que estime oportunas durante un máximo de 5 minutos.
Artigo 25
A defensa do TFG poderá realizarse en galego, castelán ou nun dos idiomas que recolla a memoria de verificación do título.
8. Cualificación e Revisión do Traballo
Artigo 26
Cada membro do tribunal de avaliación realizará un informe individualizado de xustificación da cualificación outorgada a cada TFG empregando o formulario correspondente e tendo en conta os criterios de valoración que estableza a Comisión Permanente da EEI. O tribunal cualificará cada TFG tendo en conta as cualificacións outorgadas por cada un dos membros nos seus informes e o informe de valoración feito polo director do TFG. O presidente deberá entregar estes informes na área académica para o seu arquivo por se fosen necesarios nunha posterior solicitude de revisión da cualificación.
Artigo 27
Rematada a sesión todos os membros do tribunal asinarán a acta de cualificación correspondente (cuxo formato poderá ser definido pola dirección do Centro sempre que non supoña unha modificación dos criterios de avaliación) e o presidente entregará esta acta nos servizos administrativos da EEI.
Artigo 28
Unha vez comprobado que o alumno reúne os requisitos establecidos no artigo 22 deste regulamento, a área de grao recepcionará a acta e farase pública a cualificación do seu TFG.
Artigo 29
De non estar conforme, o alumno poderá solicitar a revisión da cualificación do seu TFG seguindo o procedemento de revisión de cualificacións establecido pola Universidade de Vigo.
9. Alumnos de Intercambio
Artigo 30
Os alumnos alleos de dobre titulación en programas de intercambio na EEI realizarán o obrigatoriamente o seu TFG na EEI.
Artigo 31
Os alumnos propios da EEI en programas de intercambio poderán desenvolver o TFG na institución de destino e será de aplicación o establecido na presente normativa. En todo caso, o TFG deberá ser presentado e defendido na EEI, A cualificación final asignarase despois desta presentación.
10. Propiedade Intelectual do Traballo
Artigo 32
Aos efectos da propiedade intelectual son coautores do TFG o alumno que o realizou e os profesores que figuren como directores do TFG.
Artigo 33
Para a consulta dun TFG na biblioteca da Universidade de Vigo ou no Centro onde se custodien os mesmos será preciso obter consentimento expreso dos seus autores no caso de que o traballo estea amparado polo procedemento de confidencialidade de TFG-TFM vixente na EEI.
Artigo 34
Sempre que se faga referencia a un TFG dentro do ámbito docente da Universidade de Vigo farase constar o nome dos seus autores, sen que sexa preciso o seu consentimento expreso.
Artigo 35
O uso do TFG para fins que produzan beneficios económicos, directa ou indirectamente, requirirá o consentimento expreso dos seus autores, dos que en todo momento se fará constar os seus nomes. Asimesmo, os autores terán dereito a percibir os beneficios correspondentes polos seus dereitos de autor.
Artigo 36
A propiedade intelectual do TFG, no seu conxunto ou en calquera das súas partes, corresponde no 50% ao alumno e no 50% restante aos directores do TFG, de tal modo que o TFG considerarase unha obra de colaboración entre o alumno e o directores de acordo co artigo 7 do Real Decreto Lexislativo 1/1996 que establece o texto refundido da Lei da Propiedade Intelectual.
Artigo 37
No caso de que o alumno declare que se debe salvagardar a confidencialidade do traballo, seguirase o establecido no Protocolo de confidencialidade en vigor aprobado pola Comisión Permanente da EEI
11. Disposición Adicional
A resolución de todos os problemas e asuntos relacionados co TFG corresponderá á Comisión Permanente da EEI.
12. Disposición Derogatoria
A partir da seguinte convocatoria do curso académico 2020-2021 posterior á Xunta de Escola na que se aproba, esta normativa substituirá ao Regulamento de Traballo Fin de Grao da EEI aprobado pola Xunta de Escola da EEI o 21 de xullo de 2015.
Proposta de modificacións aprobadas pola Comisión Permanente da Escola de Enxeñería Industrial o
13 de decembro de 2021.
Aprobado pola Xunta de Escola da Escola de Enxeñería Industrial o 17 de decembro de 2021.
Modificación aprobada pola Comisión Permanente da Escola de Enxeñería Industrial o 28 de xuño de 2024.
